Thương mại điện tử là gì và xu hướng nào có thể thịnh hành năm 2024?

Trong thời đại kỹ thuật số ngày nay, hiếm có người dùng thiết bị kỹ thuật số nào, ở bất kỳ độ tuổi nào, chưa từng trải nghiệm mua sắm trực tuyến trong vài năm gần đây.

Bất kể là quý vị đã từng đăng ký dịch vụ giao hàng định kỳ cho nước giặt, tham gia đấu giá trực tuyến một chiếc kính râm cổ điển hay đơn giản là tải sách điện tử về máy tính bảng, thì quý vị đều đã tham gia vào thương mại điện tử.

Thực tế, gần như mọi thứ đều có thể được mua và bán trực tuyến, và gần như bất kỳ ai cũng có thể thiết lập cửa hàng trực tuyến để tham gia vào thị trường này. Tuy nhiên, để thành công, các nhà bán lẻ trực tuyến cần có sự linh hoạt, khả năng thu hút và giữ chân khách hàng thông qua việc cung cấp trải nghiệm mua sắm liền mạch và chất lượng cao.

Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về thương mại điện tử, bao gồm các xu hướng quan trọng đang định hình ngành, cả hiện tại và tương lai, đồng thời thảo luận về sự phát triển của thương mại di động (m-commerce) – nơi các công ty thương mại điện tử cho phép khách hàng hoàn tất giao dịch mua hàng thông qua ứng dụng di động thay vì cần truy cập lại trang web qua đường dẫn.

Thương mại điện tử là gì?

Trong lĩnh vực kinh doanh kỹ thuật số, Thương mại điện tử (TMĐT) được định nghĩa là hoạt động mua bán hàng hóa và dịch vụ trên nền tảng internet. Toàn bộ các giao dịch trực tuyến (B2B, B2C, C2C, v.v.) đều thuộc phạm vi của TMĐT. TMĐT cho phép các doanh nghiệp mọi quy mô và lĩnh vực, từ doanh nghiệp nhỏ đến tập đoàn đa quốc gia, tham gia kinh doanh trực tuyến, tiếp cận và mở rộng thị trường mục tiêu bất kể khoảng cách địa lý.

Mặc dù có nguồn gốc từ những năm 1970, nhưng TMĐT theo mô hình phổ biến hiện nay chỉ thực sự bắt đầu phát triển mạnh mẽ từ giữa những năm 1990 (giai đoạn ra đời của các trang web thương mại điện tử tiên phong như Amazon và Ebay). Sau gần 30 năm hình thành và phát triển, theo công ty nghiên cứu Statista, tổng doanh số bán lẻ TMĐT trên toàn thế giới đã đạt mức đáng kinh ngạc 5,2 nghìn tỷ USD vào năm 2021. Dự kiến, con số này sẽ tiếp tục tăng trưởng 56% trong 5 năm tới. Riêng Amazon, được dự báo sẽ đạt mức doanh số bán hàng trực tuyến vượt qua 1 nghìn tỷ USD vào năm 2027.

Sự tiện lợi được xem là một trong những yếu tố then chốt thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của TMĐT. Không bị giới hạn bởi thời gian và không gian hoạt động như các cửa hàng truyền thống (hoạt động 24/7), người tiêu dùng trực tuyến có thể mua sắm mọi lúc mọi nơi, đáp ứng nhu cầu mua hàng linh hoạt. Bên cạnh đó, các chương trình ưu đãi vận chuyển miễn phí, các chương trình thành viên với nhiều quyền lợi như Amazon Prime càng gia tăng sức hút của TMĐT. Dự báo vào năm 2026, TMĐT sẽ chiếm gần một phần ba (31%) tổng doanh số bán hàng tại thị trường Mỹ, cho thấy tiềm năng và vai trò chủ đạo trong tương lai của ngành bán lẻ.

Nền tảng Thương mại điện tử so với sàn giao dịch trực tuyến

Trong lĩnh vực Thương mại điện tử (TMĐT), các chủ doanh nghiệp có hai lựa chọn chính để đưa sản phẩm của mình lên môi trường trực tuyến: các nền tảng TMĐT (platform) hoặc các sàn giao dịch trực tuyến (marketplace). Các nền tảng TMĐT là những giải pháp phần mềm cho phép thiết lập và vận hành một cửa hàng trực tuyến, tạo điều kiện tương tác giữa người bán và khách hàng. Ngược lại, các sàn giao dịch trực tuyến, đúng như tên gọi, là những trang web tập hợp nhiều nhà cung cấp khác nhau, kết nối họ với khách hàng tiềm năng.

Mỗi lựa chọn đều có những ưu nhược điểm riêng. Các sàn giao dịch trực tuyến thường được ưa chuộng do rủi ro thấp hơn. Nhà bán không cần quá lo lắng về chi phí khởi tạo hay bảo trì trang web. Tuy nhiên, nhược điểm của các sàn này là tính cạnh tranh gay gắt, đòi hỏi nỗ lực cao để thương hiệu của nhà bán được chú ý. Mặt khác, các nền tảng TMĐT mặc dù có thể tốn nhiều chi phí hơn trong giai đoạn đầu để thiết lập và vận hành, nhưng lại đem lại lợi ích về quyền kiểm soát thương hiệu. Chủ doanh nghiệp có thể trực tiếp thu thập dữ liệu hành vi khách hàng, từ đó xây dựng nhận thức thương hiệu và lòng trung thành của khách hàng một cách hiệu quả.

Tác động của đại dịch và các xu hướng chủ đạo trong Thương mại điện tử

Tác động của đại dịch COVID-19

Đại dịch COVID-19 đã tác động đáng kể đến doanh số bán hàng thương mại điện tử. Tại thị trường Hoa Kỳ, doanh số bán hàng trực tuyến đạt mức 870 tỷ USD vào năm 2021, tăng trưởng 50,5% so với năm 2019. Đại dịch không chỉ buộc người tiêu dùng thay đổi thói quen mua sắm (ví dụ như sự bùng nổ của ngành mua sắm hàng hóa tiêu dùng thiết yếu trực tuyến), mà còn thúc đẩy các doanh nghiệp phải củng cố và đẩy mạnh hoạt động thương mại điện tử, thậm chí là tham gia vào thị trường này lần đầu tiên.

Thích ứng với bối cảnh mới

Trong bối cảnh thế giới thích nghi với việc sống chung với COVID-19 và những gián đoạn kéo dài (ví dụ như vấn đề chuỗi cung ứng, thiếu hụt nhân công tại các trung tâm phân phối gây ra chậm trễ vận chuyển), các doanh nghiệp thương mại điện tử cần sẵn sàng thích ứng với những biến đổi của thị trường. Bên cạnh đó, cần lưu ý rằng hành vi mua sắm của người tiêu dùng đang có sự thay đổi. Mặc dù mua sắm trực tuyến vẫn duy trì ở mức cao, xu hướng quay trở lại các cửa hàng truyền thống cũng đang diễn ra.

Chiến lược bán hàng đa kênh (Omnichannel) là tương lai

Các chuyên gia trong ngành dự đoán tương lai của thương mại điện tử nằm ở chiến lược bán hàng đa kênh (omnichannel). Chiến lược này mang đến cho khách hàng trải nghiệm mua sắm liền mạch bất kể họ chọn hình thức mua sắm nào – tại cửa hàng, trực tuyến, qua ứng dụng di động hoặc qua điện thoại. Về bản chất, omnichannel đảm bảo sự kết nối thông suốt giữa các kênh bán hàng. Ví dụ, với mô hình omnichannel, khách hàng có thể đặt mua sản phẩm trực tuyến, nhưng cũng có thể gọi điện đến bộ phận chăm sóc khách hàng để lấy thông tin trả hàng cho chính đơn hàng đó.

Trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (Machine Learning) đóng vai trò then chốt

Không có gì ngạc nhiên, trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (machine learning) đóng vai trò then chốt trong sự phát triển của thương mại điện tử. Việc tận dụng dữ liệu để hiểu hành vi mua sắm của khách hàng (mua gì, mua khi nào) – và sử dụng thông tin này để cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm, hỗ trợ đưa ra các quyết định kinh doanh và quản lý hàng tồn kho hiệu quả – đang giúp thương mại điện tử trở nên hiệu quả hơn cho cả người mua và người bán.

Thách thức và cơ hội của Thương mại điện tử

Trong bối cảnh thương mại điện tử (TMĐT) không ngừng phát triển, sự gia tăng mạnh mẽ của thương mại di động (m-commerce) nổi lên như một xu hướng chủ đạo. Theo dự báo, vào năm 2025, doanh số bán lẻ m-commerce, hình thức mua hàng trực tuyến thông qua điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng sử dụng ứng dụng, sẽ đạt tới 710 tỷ USD.

M-commerce mang đến cơ hội đáng kể cho các nhà bán hàng. Tuy nhiên, để tận dụng hiệu quả tiềm năng này, doanh nghiệp cần chủ động xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp. Các website dành cho thiết bị di động cần được thiết kế thân thiện với người dùng, đảm bảo tính trực quan và dễ dàng điều hướng, giúp khách hàng nhanh chóng tìm thấy sản phẩm mong muốn. Bên cạnh đó, tối ưu hóa quy trình thanh toán trên di động là yếu tố then chốt. Tình trạng “bỏ giỏ hàng” thường xảy ra do các biểu mẫu thanh toán phức tạp, yêu cầu quá nhiều bước nhập thông tin, gây cản trở cho trải nghiệm mua sắm. Các tùy chọn thanh toán di động như Apple Pay, Android Pay, Amazon Pay… với tính năng thanh toán chỉ bằng một chạm là giải pháp hiệu quả giúp gia tăng tỷ lệ chuyển đổi đơn hàng. Ngoài ra, nút “Mua ngay” của Amazon, giúp khách hàng bỏ qua quy trình thanh toán nhiều bước, cũng là một ví dụ điển hình về sự tối ưu hóa trải nghiệm mua sắm trên thiết bị di động.

Ngoài ra, không thể phủ nhận vai trò ngày càng quan trọng của mạng xã hội đối với TMĐT nói chung và m-commerce nói riêng. Ngày nay, người tiêu dùng có xu hướng tìm kiếm và mua hàng trực tiếp trên các nền tảng mạng xã hội ưa thích. Ví dụ, Instagram cung cấp tính năng mua sắm trực tiếp (Instagram Shopping) giúp các thương hiệu dễ dàng kết nối với khách hàng tiềm năng. Tuy nhiên, trong môi trường cạnh tranh khốc liệt trên các nền tảng mạng xã hội, việc xây dựng nội dung không chỉ thu hút mà còn thúc đẩy hành vi mua sắm của người dùng là điều cần thiết. Doanh nghiệp cần chủ động xây dựng chiến lược truyền thông mạng xã hội hiệu quả, tích cực tương tác với khách hàng để gia tăng nhận diện thương hiệu và lòng trung thành của khách hàng.

ĐỌC THÊM: CHECKLIST 200+ YẾU TỐ XẾP HẠNG WEBSITE TỪ GOOGLE 2024

Dự báo về Tương lai của Thương mại Điện tử

Vai trò chủ đạo của người tiêu dùng thông minh

Người tiêu dùng ngày càng tinh hoa và am hiểu công nghệ sẽ đóng vai trò tiên phong trong việc định hướng sự phát triển của Thương mại điện tử (TMĐT). Họ sẽ liên tục đòi hỏi những trải nghiệm mua sắm phong phú, tiện lợi và gia tăng giá trị. Một ví dụ điển hình là mua sắm qua video – nơi các thương hiệu tạo nội dung giới thiệu sản phẩm trực quan, sinh động. Đây đang là xu hướng chủ đạo và được dự đoán sẽ bùng nổ trong năm 2023. Bên cạnh đó, sức ảnh hưởng của các nền tảng mạng xã hội/video như TikTok đối với một phân khúc lớn người mua hàng là điều không thể bỏ qua.

Thực tế ảo và thanh toán linh hoạt: Những xu hướng đột phá

Không chỉ dừng lại ở các video thông thường, các nhà bán lẻ TMĐT tiên phong đang tích cực nghiên cứu và ứng dụng thực tế ảo (VR) vào hoạt động kinh doanh. Công nghệ VR mang đến cho khách hàng tiềm năng cơ hội trải nghiệm sản phẩm một cách chân thực trước khi mua hàng, qua đó gia tăng niềm tin và thúc đẩy quyết định mua sắm.

Một xu hướng đột phá khác đang thu hút sự chú ý là “Mua ngay, Trả sau” (BNPL – Buy Now, Pay Later). Khách hàng bị thu hút bởi khả năng chia nhỏ các khoản thanh toán thành các khoản trả góp không lãi suất thông qua các hệ thống như Klarna, Afterpay, v.v. Tính linh hoạt trong thanh toán sẽ góp phần giảm thiểu tác động của lạm phát đến hành vi mua sắm của người tiêu dùng, hỗ trợ gia tăng tỷ lệ chuyển đổi đơn hàng.

ĐỌC THÊM: 19 mẹo SEO giúp cải thiện thứ hạng website từ đội ngũ SEO của HubSpot (P2)

Chiến lược lấy khách hàng làm trọng tâm

Bên cạnh việc đón đầu các xu hướng công nghệ, các nhà bán hàng cũng cần xây dựng chiến lược lấy khách hàng làm trọng tâm. Điều này được thể hiện qua việc xây dựng chính sách đổi trả sản phẩm thuận lợi, gia tăng sự an tâm cho khách hàng. Ngoài ra, mô hình “Mua online, Trả tại cửa hàng” (Click & Collect) cũng là một xu hướng đang phát triển mạnh, mang đến sự tiện lợi tối ưu cho khách hàng.

Thế hệ khách hàng trẻ tuổi: Thách thức và cơ hội

Cuối cùng, các nhà bán hàng TMĐT cần chủ động xây dựng chiến lược tiếp cận hiệu quả đối với thế hệ khách hàng trẻ tuổi đang bước vào thị trường. Sức mua mạnh mẽ cùng khả năng am hiểu công nghệ của họ vừa là thách thức, vừa là cơ hội cho các nhà bán lẻ. Do đó, việc nghiên cứu hành vi và sở thích của nhóm khách hàng này đóng vai trò thiết yếu trong việc xây dựng các chiến dịch marketing thu hút và gia tăng thị phần.

=======
Xem và tương tác trực tiếp với nhà tuyển dụng trên FB group: Digica (Search theo tên công ty)

Đăng tuyển dụng mới